Biyonik – Yapay Görme

Biyonik/Yapay Görme; her iki gözde görme algısı, ışık hissi düzeyine gerilemiş, ileri retinitis pigmentosa (tavuk karası) hastaları için, ışığı yeniden görmeye dönüştüren sistemin* sunduğu yapay görme fonksiyonudur.

Bu süreç, işitme engelli kişilerde, sesleri beynin algılayabileceği elektrik uyarılarına dönüştüren Koklear İmplant Teknolojisi’nin benzeridir.

Retinitis Pigmentosa (RP) hastalığında sadece retinanın ışığı algılayan fotoreseptör hücrelerinin bulunduğu, dış 1/3 kısım hasar görmüştür. Retinanın diğer iç tabakaları, görme siniri, görme yolları ve görme merkezi sağlamdır.

İç ve dış üniteden oluşan sistemin ameliyat ile yerleştirilen ve elektrotların bulunduğu implant kısmı, dış ünitedeki mikro kameranın kaydettiği ve video işlemcinin dönüştürdüğü görüntü sinyallerini wireless olarak algılayıp; görme sinirinin kabul edeceği şekilde kodlamaktadır. Bu şekilde dış retinadaki hasarlı hücrelerin fonksiyonu bypass edilerek; uyarılar sağlam iç retina tabakaları ve optik sinir yolu ile beyindeki görme merkezine ulaştırılmakta ve yapay görme sağlanmaktadır

Tedavi süreci; uygun hasta seçimi, cerrahi operasyon, sistem ayarlarının yapılması ve rehabilitasyon adımlarından oluşmaktadır. Hastanın uygunluğunu onaylayan muayene, tetkik ve görüşme süreci ardından implantın hangi göze yerleştirileceğine karar verilerek; planlanan cerrahi operasyon sonrası bir gece hastanede kalınması gereklidir.

Hastanın kontrole gidip gelmesi zor ise bu süre uzatılabilir. Takip eden iyileşme periyodu sonrasında implant üzerindeki elektrotlar kişiselleştirilir ve sistem kullanımı başlatılır. Ameliyat sonrası süreç ve rehabilitasyon periyodu için aile veya arkadaşların desteği önerilmektedir. Bu dönem, konsantrasyon ve odaklanma konusunda bireyi ve ailesini psikolojik yönden de destekleyen multidisipliner bir ekip çalışması ile tamamlanmaktadır.

Ameliyatı takip eden haftalarda,

• Sistem oryantasyonu,
• Göz hareketleri,
• Lokasyon algısı,
• El-göz koordinasyonu,
• Işık yoğunluğunun ayırt edilmesi,
• Hareketli obje takibi,

Şekil ve harf tanıma egzersizlerini içeren rehabilitasyon programı uygulanmaktadır.

Rehabilitasyonda verilen eğitim ile beraber, hastalar sistemi kullanmakta tecrübe kazanmakta ve bulundukları ortam hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilmektedir.

Rehabilitasyon ardından çevresel oryantasyon ve mobilizasyon eğitimi verilmektedir. Bu süreci takiben hastalar masadaki objeleri tanıyabilme, açık-koyu renk giysileri ayırt edebilme, hareket halindeki ya da park etmiş araçları algılayabilme, kapı, pencere, asansör, otobüs ve metro duraklarını saptayabilme, bordür, kaldırım kenarı ve yaya geçitlerini takip edebilme yetkinliklerini sergileyebilmektedir.

Kafa travması ve yaralanmaya maruz kalma riskleri azalmakta, bağımsız hareket kabiliyeti kazanmaktadırlar.